Metoda Montessori është vështirë të përmblidhet në vetëm pak fjalë – është një filozofi mbi edukimin dhe zhvillimin e fëmijëve që shkon thellë. Është një mënyrë për të parë botën. Një nga mënyrat më të lehta për të marrë një ide se cfarë është Montessori, është të dëgjosh gjuhën që përdorin mësuesit e metodës së Montessorit.
Mësuesit Montessori përdorin gjuhë që respekton fëmijën dhe siguron parashikime të qëndrueshme. Fjalët janë të zgjedhura me kujdes për të inkurajuar fëmijët të kenë të menduarit kritik dhe të pavarur, të motivuar nga thelbi.
Këtu janë shtatë fjalë të zakonshme që ndoshta do të dëgjoni në çdo klasë të Montessorit, dhe si t’i inkorporoni ato në jetën tuaj shtëpiake.
“Pashë që po punonit shumë.”
Fokusi në procesin mbi produktin është një parim kyç i Montessorit. Ne ngurojmë ti tregojmë fëmijëve e kanë kryer «punë të mirë» ose «puna jote është e bukur» dhe në vend të kësaj komentojmë se si ata u përqendruan për një kohë të gjatë ose si shkroi me aq kujdes.
Duke lavdëruar punën e vështirë të fëmijës tuaj, në vend të rezultateve, ndihmoni të futni një mentalitet të rritjes ku ai beson se mund të përmirësohet nëpërmjet përpjekjeve të tij.
Në vend që t’i thoni fëmijës tuaj, “Ju jeni një djalë i mirë”, i thoni atij “Kam vënë re se po ndjeheni mirë me vëllaun tuaj të vogël, kur keni ndarë bashkë lodrat”.
Kjo tregon se ti e sheh sjelljen e tij të mirë pa dhënë gjykim mbi të. Në vend që t’i thuash atij, “Ti je një artist i tillë i mirë”, provo, “Vura re se ti nuk ndale së pikturuaei dersa e arrite atë si e doje”.
“Çfarë mendoni për punën tuaj?”
Në Montessori, fëmija është mësuesi i vetes. Mësuesit janë atje si udhëzues për t’i dhënë atij mësime dhe për të ndihmuar atë, por ai zbulon gjërat për vete nëpërmjet mjedisit dhe materialeve të përgatitura me kujdes.
Vetë-analiza është një pjesë e madhe e atij zbulimi.
Kur fëmija juaj ju pyet, “A e pëlqeni pikëturën time?” Provoni ta pyesni për këtë, në vend që të thoni se PO. Pyete atë se çfarë mendon për të, se si fëmija vendosi se cilat ngjyra duhet të përdoren dhe cila është pjesa e saj e preferuar. Ndihmoni që ajo të fillojë të vlerësojë punën e saj për vete, në vend që të kërkojë miratimin tuaj.
“Ku mund ta gjej këtë?”
Pavarësia është një tjetër vlerë kryesore në çdo klasë apo shtëpi të Montessorit. Qëllimi ynë si mësues është të ndihmojmë fëmijët të bëjnë gjëra për vete. Kështu, ndonëse ndonjëherë është më e lehtë t’i përgjigjesh pyetjes së një fëmije rreth asaj se ku është diçka ose si të bësh diçka, shpesh i përgjigjemi pyetjeve me një pyetje tjetër, si: “Ku ta merr mendja se mund ta gjesh?
Nëse djali juaj humbet këpucën dhe ju e shihni atë duke kërkuar poshtë krevatit, provoni të bëni pyetjet kryesore, e jo vetëm t’ia dorëzoni atij këpucën.
Pyetjet e duhura në këtë rast janë: “Ku ishit ju kur ju humbi këpuca? A keni kontrolluar dhomën tuaj? “Kjo mund të marrë pak më shumë kohë, por do të jetë e vlefshme kur ai fillon të marrë më shumë iniciativa dhe të vijë tek ju më pak.
“Ku të duhet ndihma ime?”
Në një klasë të Montessorit, fëmijët janë përgjegjës për shumë gjëra, duke përfshirë kujdesin për mjedisin e tyre. Fëmijët shprehin krenari të madhe në këtë përgjegjësi, duke kaluar kohën duke rregulluar lule për t’u vënë në tryeza, duke larë kopshtin dhe duke larë me gëzim dritaret dhe tavolinat.
Por kjo nuk do të thotë se duhet ta lëmë fëmijën të mbingarkuar.
“Në klasën tonë, ne ….” (Ose në shtëpi- “Në shtëpinë tonë, ne …”)
Kjo frazë e vogël përdoret për të përkujtuar fëmijët e çdo vend i ka rregullat dhe sjelljet sipas situatës. Në vend se të lëshojnë komanda, ka shumë më shumë gjasa të krijojë një bashkëpunim mes fëmijëve.
“Në klasën tonë, ne ulemi kur hamë” , e jo shprehje të pushtetit duke përdorur fjalën e ashpër “Uluni”.
Ashtu si të gjithë ne, fëmijët duan të jenë pjesë e komunitetit dhe thjesht i kujtojmë se si punon komuniteti.
Nëse ke një rregull rreth ecjes në shtëpi, në vend që të “ndalosh së vrapuari”, provo të thuash “ecim brenda shtëpisë sonë” dhe të shohim nëse ke më pak keqkuptime.
“Mos e shqetësoni, ai është duke u përqendruar”.
Mbrojtja e përqendrimit të fëmijëve është një pjesë themelore e filozofisë Montessori. Klasat Montessori u japin fëmijëve një pjesë të madhe të kohës së pandërprerë të punës, zakonisht tre orë. Kjo u lejon fëmijëve të zhvillojnë përqendrim të thellë, pa u shqetësuar, sepse orari thotë se është koha për të kaluar kohë në studime.
“Ndiqeni Fëmijën”.
Kjo e fundit është e rëndësishme. Është diçka që mësuesit Montessori i thonë njëri-tjetrit dhe prindërve – e jo fëmijës. Shpesh i kujtojmë njëri-tjetrit “të ndjekim fëmijën”, për të besuar se çdo fëmijë është në afatin e tij të brendshëm zhvillimor, që ai po bën diçka për një arsye.
Nëse nuk mund ta merrni fëmijën tuaj si të interesuar në lexim, provoni të shikoni atë që ai ka zemër.
Fakti që ju duhet të “ndiqni fëmijën tuaj” mund t’ju ndihmojë ta shihni atë më ndryshe dhe të punoni me të.
Një nga gjërat e bukura rreth Montessorit është se ajo është shumë më tepër sesa një lloj edukimi – është një mënyrë për të parë dhe për të qenë me fëmijët. /MESAZHI/