Ne shumė herė e humbasim barazpeshėn gjatė shikimit nė gjėra dhe fakte. Shumė probleme nė jetė na lindin nga shkaku i teprimit ose pėrtesės sė madhe. Ai qė hulumton lumturinė nė dynja duhet tė jetė i drejtė dhe i matur nė ēdo gjė. Pėr kėtė le ta mbush zemrėn me besim dhe le ti zbaton detyrat dhe obligimet qė ka. Kjo gjendje vjen si dominim i frikės dhe mendimi rreth tij dhe mungesa e optimizmit dhe mos zbatimi i shkaqeve qė sjellin optimizėm.
Duhet ta dish se vdekja ėshtė realitet dhe se kėtė do ta pėrjetojė secili njeri i gjallė, askush nuk bėn pėrjashtim nga ky fenomen, madje as tė dėrguarit e All-llahut, subhanehu ve teala.
All-llahu, xhel-le shanuhu, i thotė:
( إِنَّكَ مَيِّتٌ وَإِنَّهُمْ مَيِّتُونَ ) الزمر/30
“Ti do tė jesh i vdekur, e edhe ata do tė jenė tė vdekur”. (Ez-Zumer: 30)
Ai, poashtu thotė:
( كُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ وَإِنَّمَا تُوَفَّوْنَ أُجُورَكُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فَمَنْ زُحْزِحَ عَنِ النَّارِ وَأُدْخِلَ الْجَنَّةَ فَقَدْ فَازَ وَمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا إِلا مَتَاعُ الْغُرُورِ ) آل عمران/185
“Secili njeri do tė shijojė vdekjen, e shpėrblimet tuaja u plotėsohen ditėn e kijametit, e kush shmanget zjarrit e futet nė xhennet, ai ka arritur shpėtim, e jeta e kėsaj bote nuk ėshtė tjetėr pos njė pėrjetim mashtrues”. (Ali Imran: 185)
Frika e lavdėruar nga vdekja ėshtė ajo frikė e cila e thėrret njeriun qė ta studion veten, ta kontrollon dhe llogarit pėr veprat e kėqija. Kjo frikė e cila e thėrret njeriun qė tė largohet prej mėkateve, tė vazhdon nė istigfar dhe pendim, ėshtė frikė e lavdėruar dhe e kėrkuar. Kurse frika e cila shkakton qė njeriun ta kaplon trishtimi dhe presioni dhe tė pret rezikun qė i vjen, kjo frikė ėshtė e dėmshme sepse e pengon njeriun nga puna dhe e largon nga zbatimi i obligimeve. ky njeri duhet jetė mė serioz dhe mė shumė tė pėrpiqet nė vepra tė mira dhe tė largon kėtė frikė dhe ta pėrkufizon ate.
Nėse mendon se kjo gjendje ėshtė alarmim pėr njė rezik qė vjen apo sinjal pėr fundin, kjo nuk ėshtė e vėrtetė, por duhet tė dish se kjo ėshtė cytje, vesvese nga shejtani qė ta dobėson zemrėn e besimtarit, tia vėshtirėson jetėn dhe nuk ėshtė aspak e vėrtetė.
Do tė mundohemi tė tė ndihmojmė pėr largimin e kėtyre vesveseve duke i treguar kėto pika
-Dije se pjesė e besimit ėshtė se ajo qė do All-llahu ka pėr tė ndodhė dhe se ajo qė nuk do All-llahu ska pėr tė ndodhė:
( وَمَا تَشَاءُونَ إِلا أَنْ يَشَاءَ اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ )
التكوير/29
“Po ju nuk mundeni, por vetėm nėse dėshiron All-llahu, Zoti i botėve!”. (Et-Tekvir: 29).
Vdekja ndodh vetėm me caktimin e All-llahut, para sė cilit njeriu nuk mund tė bėjė asgjė:
( قُلْ لا أَمْلِكُ لِنَفْسِي ضَرّاً وَلا نَفْعاً إِلا مَا شَاءَ اللَّهُ لِكُلِّ أُمَّةٍ أَجَلٌ إِذَا جَاءَ أَجَلُهُمْ فَلا يَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً وَلا يَسْتَقْدِمُونَ ) يونس /49
“Thuaj: “Unė nuk mund t’i sjell vetes sime as dėm as dobi, pos atė qė dėshiron All-llahu”. Ēdo popull ka afatin (e caktuar), e kur tė vijė afati i tyre, ata nuk mund ta vonojnė as pėr njė moment e as ta ngutin”. (Junus: 49).
( أَيْنَمَا تَكُونُوا يُدْرِكْكُمُ الْمَوْتُ وَلَوْ كُنْتُمْ فِي بُرُوجٍ مُشَيَّدَةٍ ) النساء / 78
Kudo qė tė jeni vdekja do t’ju kapė, po edhe nė qofshi nė pallate tė fortifikuara ”. (En-Nisa: 78).
Nėse kėshtu ėshtė kjo gjė, atėherė duhet ditur se asgjė nuk e vonon vdekjen e as qė e sjell para kohe, exheli do tė vjen vetėm atėherė kur do All-llahu, nė kohėn e caktuar, nuk vjen para kohe, pa marė parasysh se a frikohesh prej vdekjes ose nuk frikohesh, a mendove pėr fundin tėnd ose jo. Me kėtė frikė dhe ērehatim nuk fiton asgjė pėrpos jetė tė vėshtirė dhe demoralizim. Kjo ėshtė nė kundėrshtim me atė qė e dėshiron All-llahu pėr besimtarėt:
( مَنْ عَمِلَ صَالِحاً مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ ) النحل /97 .
“Kush bėn vepėr tė mirė, qoftė mashkull ose femėr, e duke qenė besimtar, Ne do t’i japim atij njė jetė tė mirė (nė kėtė botė), e (nė botėn tjetėr) do t’u japim shpėrblimin mė tė mirė pėr veprat e tyre”. (En-Nahl: 97).
2-Kujto mėshirėn e madhe tė All-llahut ndaj robėrve tė Vet, sepse Ai ėshtė i Dashur dhe i Mėshirshėm, Mėshira e tij ia ka parakaluar hidhėrimit tė Tij, u jep shansė mėkatarėve qė tė pednohen dhe tu falen mėkatet:
( مَا يَفْعَلُ اللَّهُ بِعَذَابِكُمْ إِنْ شَكَرْتُمْ وَآمَنْتُمْ وَكَانَ اللَّهُ شَاكِراً عَلِيماً ) النساء /147
“Cfarė ka All-llahu me dėnimin tuaj? E falėnderuat dhe i besuat? (e para nuk i pakėson sundimin e as e dyta nuk i shton) All-llahu ėshtė mirėnjohės i dijshėm”. (En-Nisa: 147)
Besimtarit i ėshtė premtuar xhenneti nėse vdes, mes tij dhe xhennetit ėshtė vetėm vdekja. Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, ka thėnė:
(ما من عبد يشهد ألا إله إلا الله وأن محمداً عبده ورسوله إلا حرمه الله على النار ) رواه مسلم 47
“Secili njeri qė dėshon se ska hyjni tjetėr pėrpos All-llahut dhe se Muhammedi, ėshtė rob dhe i Dėrguar i Tij, All-llahu ia ka ndaluar zjarit ta djeg kėtė njeri”. (Muslimi).
3-Mbėshtetju vazhdimisht All-llahut nė tė gjitha ēeshtjet tuaja dhe dije se tevekuli, mbėshtetja nė All-llahun tė ndihmon me tė madhe qė tė ndėrpresish kėto vesvese, cyjte. Kur tė vendosish tė bėsh njė vepėr mos u kthe mbrapa, e nėse tė kaplon vesveseja ktheju All-llahut dhe strehohu te Ai:
( وَإِمَّا يَنْزَغَنَّكَ مِنَ الشَّيْطَانِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ إِنَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ ) الأعراف/200
“E nėse tė godet shejtani me ndonjė vesvese, ti kėrko strehim te All-llahu, sepse vėrtet Ai dėgjon e di”. (El-A’raf: 200)
4-Ngrite kokėn pėrpara dhe fillo ditėn tėnde sigurtė dhe stabil, zhvilloi punėt tuaja me qetėsi dhe gjallėri, sa e sa myzhde ka nė kėtė dynja qė e gėzojnė dhe qetėsojnė njeriun dhe ia kthejnė njeriut shpresėn dhe bindjen.
5- Lutju All-llahut qė ta largojė kėtė vesvese, cytje, lute me pėrulje dhe sinqeritet, duke manifestuar nevojėn tėnde tė madhe dhe varfėrinė tėnde gjigante pėr ndihmėn, pėrkrahjen dhe mėshirėn e Tij dhe je e bindur se All-llahu do tė tė pėrgjigjet:
( وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْيَسْتَجِيبُوا لِي وَلْيُؤْمِنُوا بِي لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ ) البقرة /186
“E kur robėt e Mi tė pyesin ty pėr Mua, Unė jam afėr, i pėrgjigjem lutjes kur lutėsi mė lutet, pra pėr tė qenė ata drejt tė udhėzuar, le tė mė pėrgjigjen ata Mua dhe le tė mė besojnė Mua”. (El-Bekare: 186).
6-Ajo qė ke parė nė ėndėr ska lidhje me parandjenjat dhe asesi nuk domethėnė se ka me ndodh ajo qė ke parė nė ėndėr.
All-llahun e lusim qė tė na jep vepra tė mira dhe logjikim tė shėndoshė. Amin.
Bekir Halimi