Shpërblimi i besimtarit durimtar

0
243

Ebu Hurejra transmeton se i Dërguari i Allahut ka thënë: Allahu i Lartësuar thotë: “Shpërblimi i robit Tim besimtar, kur t’ia marr të dashurin e tij nga banorët e kësaj bote, e ai bën durim për të duke kërkuar shpërblimin, është Xheneti.”

Shpjegimi i hadithit

Duke bërë analizën e këtij hadithi profetik, vërejmë se konteksti i tij është një fjali e gjatë, nga e cila ne nuk kemi mundësi që të të ndalojmë në ndonjërën prej fjalëve, sepse përndryshe fjalia nuk do të ketë kuptim. Fjalia e merr kuptimin e plotë vetëm kur shqiptojmë fjalën e fundit që është “Xheneti”.

Fjalët e këtij hadithi rrezatojnë shkëlqimin e besimit, të frymëzojnë shpirtërisht si dhe të bëjnë që të shpresosh tek Premtimi Hyjnor. A ka premtim më të mirë për robin besimtar se hyrja në Xhenet?! Fjala “rob” do të thotë se besimtari i nënshtrohet dhe i bindet vetëm Allahut dhe askujt tjetër. Ai vetëm Atë e adhuron dhe vetëm prej Tij ndihmë kërkon. Kur Allahu i Lartësuar në këtë hadith kudsij thotë “robit Tim”, kjo do të thotë se Allahu e mbron, kujdeset, e ndihmon dhe ia lehtëson vështirësitë e fatkeqësisë që i ka rënë. Fjala “besimtar” është qershia mbi tortë, sepse në të vërtetë të gjithë krijesat janë të Allahut. Ka prej tyre që janë të mirë, dhe të tjerë që janë të këqij. Por, në të vërtetë ata që e meritojnë dhuratën hyjnore janë robërit besimtarë. Shpërblimi i robit besimtar është Xheneti, por përse Allahu ia ka premtuar atij këtë vend? Sepse ai është i kënaqur me caktimin e Allahut, bën durim dhe kërkon shpërblim tek Allahu, kur i vdes një i dashuri i zemrës së tij. Fjala “të dashurin e tij” nënkupton të gjithë forcën e dashurisë që ai ndjen për të afërmit, miqtë dhe dashamirësit. Ndërsa fjala“Xhenet” përmendet në fund të kësaj fjalie, si përgëzim për durimin e besimtarit në rastin e fatkeqësisë së humbjes së të dashurit. Allahu i Lartësuar thotë: “Prandaj, përgëzoji të duruarit, të cilët, kur i godet ndonjë fatkeqësi thonë: Të Allahut jemi dhe vetëm tek Ai do të kthehemi. Ata do të shpërblehen me bekim dhe mëshirë nga Zoti i tyre; ata janë në rrugën e drejtë!”[2]

Disa njohuri rreth hadithit kudsij

Hadithi i mësipërm, të cilin e transmeton Ebu Hurejra nga Profeti (a.s.) është hadith kudsij, sepse Profeti (a.s.) e transmeton nga Allahu.

Dijetarët kanë thënë se Kur’ani ndryshon nga hadithi kudsij në disa pika:

1. Kur’ani është mrekullia e Allahut që ia zbriti Profetit Muhamed (a.s.) për t’i sfiduar arabët që të sillnin një libër të ngjashëm të, 10 sure, ose një sure të ngjashme me të. Por arabët u treguan të paaftë që të sillnin qoftë edhe një sure të ngjashme me të. Kjo sfidë vazhdon të jetë e hapur deri në Ditën e Gjykimit.

Ndërsa për sa i përket hadithit kudsij, ai nuk konsiderohet mrekulli dhe as sfidë.

2. Kur’ani është Fjala e Allahut dhe e askujt tjetër, ndërsa hadithi kudsij transmetohet nga Profeti (a.s.) se Allahu ka thënë.

3. Këndimi i Kur’anit gjatë faljes së namazit është i domosdoshëm, ndryshe nga hadithi kudsij që nuk këndohet.

4. Këndimi i Kur’anit konsiderohet adhurim, kur për çdo shkronjë që këndohet, kënduesi shpërblehet 10-të fish, ndryshe nga hadithi kudsij që nuk konsiderohet i tillë.

5. Kurani është transmetuar me zinxhir transmetimi “muteuatir”, çka do të thotë se është i pakundërshtueshëm në autencitetin e tij, ndryshe nga hadithi kudsij, autenciteti i të cilit mund të jetë edhe i dyshimtë.

Mësimet e nxjerra nga hadithi

1. Vlera e durimit duke kërkuar shpërblimin tek Allahu

2. Bujaria e Allahut ndaj robërve të Tij

3. E keqja nuk i atribuohet Allahut.

Vlera e durimit duke kërkuar shpërblimin tek Allahu:

Feja Islame i këshillon besimtarët që të jenë të durueshëm ndaj sprovave të jetës dhe që të jenë të kënaqur me caktimin e Allahut. Nëse besimtarët janë të durueshëm ndaj fatkeqësive që u bien, janë të kënaqur me caktimin e Allahut dhe kërkojnë shpërblim vetëm tek Ai, atëherë Allahu i Lartësuar i shpërblen me shpërblim të pakufishëm.

Në hadithin e mësipërm, lexojmë se shpërblimi i robit besimtar, që bën durim kur i vdes ndonjë i dashur është Xheneti. Realisht, nuk ka shpërblim më të madh për besimtarin se hyrja në Xhenet. Allahu i Lartësuar i ka përgëzuar ata që bëjnë durim ndaj sprovave të jetës, duke thënë: “Sigurisht që Ne do t’ju sprovojmë me frikë dhe uri, me pakësim të pasurisë, të njerëzve dhe të të lashtave. Prandaj, përgëzoji të duruarit, të cilët, kur i godet ndonjë fatkeqësi thonë: Të Allahut jemi dhe vetëm tek Ai do të kthehemi. Ata do të shpërblehen me bekim dhe mëshirë nga Zoti i tyre; ata janë në rrugën e drejtë!”[3] Këto ajete kuranore flasin se frika, uria, pakësimi i pasurisë, njerëzve dhe të lashtave janë sprovë për njeriun në këtë botë. Kur njeriut i vjen ndonjë prej këtyre sprovave, duhet të bëjë durim dhe të thotë: Me të vërtetë të Allahut jemi dhe vetëm tek Ai do të kthehemi. Kështu pra, ai i cili bën durim në rast fatkeqësie dëshmon me zemër dhe me vepër se çdo gjë është pronë e Allahut dhe se çdo gjë vetëm tek Ai do të kthehet. Dhe si rrjedhojë e durimit të tyre, Allahu i përgëzon me dy gjëra që janë shumë të dashura për ta; me bekim dhe mëshirë nga Zoti i tyre. Këtë përgëzim dhe bujari ata e meritojnë, ngase janë të udhëzuar në rrugën e lumturisë së tyre dhe kanë zgjedhur rrugën e drejtë. Duke qenë se ata duruan ndaj sprovave dhe ishin të kënaqur me caktimin e Allahut, e merituan mëshirën e Allahut. Dhe më pas durimin e shoqëruan me shprehjen: “Me të vërtetë, të Allahut jemi dhe vetëm tek Ai do të kthehemi”, merituan bekimin e Allahut. Nga këtu, kuptojmë se mëshira është e shumëllojshme, sepse si fjalë mëshirë dhe bekim janë sinonime të njëra-tjetrës.

Duke medituar në këtë hadith vërejmë se ai fokusohet tek çështja e shpërblimit për shkak të durimit. Sepse bindja e njeriut që Allahu do ta shpërblejë ia lehtëson atij peshën e fatkeqësisë që i ka rënë. Sa më e fortë të jetë kjo bindje aq më pak ai e ndjen dhimbjen që shkakton fatkeqësia. Kështu pra, ajo që për të është e papëlqyer tashmë nuk është më e tillë. Omeri (r.a.) thotë: “Kur më zbret një fatkeqësi, Allahu më ka begatuar me katër mirësi: ajo nuk më ka goditur në besimin tim, nuk është më e madhe se vetë ajo, nuk jam privuar që të jem i kënaqur me të dhe nëpërmjet saj unë kërkoj që të shpërblehem”. Ndërsa Profeti (a.s.) i lutej Allahut që t’i dhuronte bindje të plotë në besim që të kishte mundësi që të përballonte fatkeqësitë. Rrallëherë ndodhte që ai të çohej nga një mexhlis (kuvend) e mos të lutej me këto fjalë: “O Allah, nëpërmjet frikës që kemi ndaj Teje, na bëj të mundur që mos të mëkatojmë ndaj Teje, na mundëso që të të adhurojmë që të hyjmë në Xhenetin Tënd, dhe na dhuro bindje të plotë në besim që fatkeqësitë e kësaj bote të jenë sa më të lehta..”[4]

Bujaria e Allahut ndaj robërve të Tij

Bujaria e Allahut ndaj robërve të Tij është e madhe dhe e pashtershme. Sado që njeriu të mundohet që ta përshkruajë, ai asnjëherë nuk mund ta bëjë një gjë të tillë. Një prej këtyre formave të Bujarisë Hyjnore është se kur njeriu sprovohet me diçka, ajo i zëvendësohet me diçka më të mirë, siç është rasti i këtij hadithi kudsij që, nëse besimtari sprovohet me humbjen e një prej të dashurve të tij dhe bën durim shpërblehet me Xhenet. Dijetari i shquar Muhamed ibn Uthejmin thotë: Fjala “të dashurin e tij” nënkupton atë që njeriu përzgjedh për vete, qoftë ky i përzgjedhur fëmija, vëllai, xhaxhai, babai apo një mik. E rëndësishme është se personi që njeriu përzgjedh ka një lidhje të ngushtë me të. Kështu që, nëse ndonjërin prej këtyre Allahu i Lartësuar e merr, dhe njeriu bën durim duke kërkuar shpërblimin tek Allahu, ai shpërblehet me Xhenet. Ky është një argument që dëshmon për bujarinë dhe mirësinë e Allahut ndaj robërve të Tij, sepse sundimi dhe urdhri i takojnë vetëm Allahut. Ti dhe i dashuri yt i përkisni Allahut të Lartësuar, e megjithatë, kur Allahu ia merr një njeriu të dashurin e tij, dhe ai bën durim duke kërkuar shpërblim, do të shpërblehet me shpërblim të madh.”[5]

E keqja nuk i atribuohet Allahut:

Po ky dijetar, duke komentuar këtë hadith, thotë: Ky hadith është argument për veprat e Allahut. Këtë e kuptojmë nga fjala e Tij: “kur t’ia merr të dashurin e tij”. Nuk ka asnjë dyshim se Allahu i Lartësuar vepron çfarë të dëshirojë. Por ne e kemi për detyrë që ta dimë se që të gjithë veprat e Allahut janë të mira, sepse e keqja nuk mund t’i atribuohet Atij. E keqja nëse ndodh, ndodh ndaj atyre që bie dhe jo mbi vetë veprën. P.sh: Nëse Allahu ka caktuar për njeriun diçka që ai e urren, nuk ka dyshim se kjo gjë të cilën njeriu e urren, konsiderohet e keqe për të. Megjithatë kjo gjë që për të konsiderohet e keqe, nuk konsiderohet e keqe tek Allahu, sepse Allahu i Lartësuar çdo gjë që e ka caktuar që të ndodhë, ajo ndodh në saje të urtësisë së Tij të madhe ndaj njeriut apo mbarë krijesave. Ngandonjëherë, urtësia përkon veçanërisht tek një njeri dhe ngandonjëherë tek krijesat në përgjithësi.

Nëse Allahu përcakton për një njeri që në këndvështrimin e tij është e keqe, dhe ai bën durim duke kërkuar shpërblimin tek Allahu, ai do të fitojë të mira. Nëse ai, për shkak të asaj të keqeje që i është caktuar pendohet dhe kthehet tek Allahu, kjo është një e mirë për të, sepse kur njeriu është në mirëqenie mund që edhe ta harrojë Dhuruesin e të mirave dhe nuk kthehet tek Ai. Por, kur i vjen ndonjë gjë e hidhur, kujtohet dhe kthehet tek Allahu i Lartësuar.

Ndërsa për sa i përket të tjerëve, nëse kjo e keqe i shkakton atij dëm, mund të sjellë dobi për ta. Për ta ilustruar këtë që përmendëm, le të marrim një shembull: Një njeri ka shtëpi prej balte. Allahu sjell gjithmonë shi të rrëmbyeshëm, nuk ka dyshim se pronari i kësaj shtëpie do të dëmtohet. Mirëpo dobia është e përgjithshme, sepse të gjithë njerëzit përfitojnë prej tij. Kështu pra, shiu është i dëmshëm për të zotin e shtëpisë, por është i dobishëm për të tjerët. Megjithëse kjo e keqe për këtë njeri është e pjesshme, ajo është e mirë për të e marrë në një këndvështrim tjetër; ai merr mësim dhe e kupton se i vetmi strehim është strehimi tek Allahu i Lartësuar. Kështu që ai përfiton më tepër se dëmi që i është shkaktuar.[6]

Le të meditojmë së bashku në historinë e Musait (a.s.) me Hidrin (a.s.). Hidri vrau një fëmijë të vogël saqë Musai (a.s.) e kundërshtoi me fjalët: “Përse vrave një njeri të pafajshëm që nuk ka vrarë askënd?! Vërtet që ke bërë një punë të tmerrshme.”[7] Mirëpo Musai (a.s.) nuk e dinte atë ç’ka dinte Hidri në lidhje me këtë djalë, i cili kur të rritej do të jetonte si jobesimtar dhe me mosbesimin e tij do t’i shqetësonte së tepërmi prindërit e tij besimtarë, do të ndikonte negativisht tek ta dhe pse jo edhe do t’i çonte ata në mosbesim. Pikërisht, nga kjo gjë kishte frikë Hidri kur tha: “Sa për djaloshin, prindërit e tij ishin besimtarë. Ne e dinim se (dashuria për të) do t’i çonte ata në të keqe dhe mohim dhe dëshiruam që Zoti i tyre në vend të atij t’u jepte një më të mirë, më të pastër dhe më të mëshirshëm.”[8]

Kështu pra, sa e sa urtësi fshihen nga sytë e njerëzve për gjithçka që atyre u ndodh. Nëse njerëzit do të ishin në dijeni të urtësisë të atyre gjërave që u ndodhnin do ta kuptonin se Allahu është më i mëshirshëm sesa vetë nënat e tyre. Prandaj në një ajet Allahu i Lartësuar thotë: “Mos e quani atë si të keqe për ju. Përkundrazi, kjo është e mirë për ju.”[9] Që do të thotë, mos e quani të keqe qoftë në rang individi qoftë në rang shoqërie. Përkundrazi, ajo është e mirë për ju. Një shprehje e urtë popullore thotë: “Pas çdo të keqeje ka një të mirë mbrapa” dhe një gjë të tillë realiteti e ka vërtetuar.

Hadithi i parë në një optikë tjetër

Besimtari është urdhëruar që zemra e tij të mos lidhet me askënd prej banorëve të dynjasë. Zemra e tij duhet të jetë e lidhur vetëm Allahun. Është e vërtetë që ne i duam prindërit, fëmijët, miqtë dhe dashamirësit tanë, por kjo dashuri duhet të jetë deri në një masë të caktuar dhe zemra e njeriut nuk duhet të lidhet plotësisht me ta, sepse do të vijë çasti kur njeriu do të ndahet prej tyre. Mirëpo kjo nuk do të thotë se ai nuk është miku i tij i dashur. Ebu Bekri e kishte të Dërguarin e Allahut mikun e tij më të dashur, por kjo nuk do të thotë që zemra e tij u lidh plotësisht me të. Prandaj kur Profeti (a.s.) ndërroi jetë dhe të gjithë shokët ishin hidhëruar, Ebu Bekri çohet dhe thotë: “Kush adhuronte Muhamedin le ta dijë se ai ka vdekur dhe kush adhuron Allahun le ta dijë se Ai është Gjallë dhe nuk vdes.”

Argumentet dhe dobitë e hadithit

1. Fatkeqësia më e madhe që mund t’i bjerë një njeriu është humbja e të dashurit.

2. Ai që duron jo për të kërkuar shpërblimin tek Allahu, por ngaqë është i detyruar dhe nuk ka çfarë të bëjë, nuk e meriton të shpërblehet.

3. Vlera dhe pozita e lartë e durimit.

4. Ai person që në rast fatkeqësie bën durim duke kërkuar shpërblim tek Allahu shpërblehet me Xhenet. Një shpërblim i tillë dëshmon për vlerën dhe pozitën e lartë të durimit.

5. Bujaria dhe mirësia e Allahut ndaj robërve të Tij.

Epilog

Në këtë epilog të këtij hadithi, por përmendim shpërblimin e durimtarëve:

1. Vendbanimi i durimtarëve është Xheneti. Allahu i Lartësuar thotë: “Xheneti i Adnit, në të cilin do të hyjnë ata dhe besimtarët e ndershëm prej prindërve të tyre, grave dhe pasardhësve të tyre. Dhe engjëjt do të hyjnë tek ata nga çdo derë (e Xhenetit) (e do t’u thonë): Shpëtimi qoftë mbi ju, për durimin që keni treguar (në jetën e kësaj bote)! Sa vendbanim i bukur që është ky!”[10]

2. Shpërblimi i durimtarëve është i pallogaritshëm. Allahu i Lartësuar thotë: “Vetëm ata që janë të durueshëm do të shpërblehen pa masë.”[11] që do të thotë se për durimtarët nuk do të ketë peshore.

3. Allahu është me durimtarët. Që do të thotë se Allahu është gjithmonë me ta dhe i ndihmon. Allahu i Lartësuar thotë: “Me të vërtetë, Allahu është me durimtarët.”[12]

4. Allahu i do durimtarët. Allahu i Lartësuar thotë: “Allahu i do durimtarët.”[13]

5. Sprova i shlyen mëkatet. Profeti Muhamed (a.s.) thotë: “Sprova vazhdon t’i bjerë besimtarit dhe besimtares tek vetja e tij, tek fëmija apo pasuria e tij derisa ai takohet me Allahun e Lartësuar duke mos pasur asnjë mëkat.”[14]

nga Elton Harxhi

[1] Transmeton Buhari, Nr. 6424.

[2] Bekare, 155-157.

[3] Bekare, 155-157.

[4] Transmeton Et Tirmidhi, Nr. 3502.

[5] Marrë nga libri “Shpjegimi i Rijadus Salihin” i Muhamed ibnu Uthejminit, fq: 1/230.

[6] Marrë nga libri “Shpjegimi i Rijadus Salihin” i Muhamed ibnu Uthejminit, fq. 1/231.

[7] Kehf, 74.

[8] Kehf, 80-81.

[9] Nur, 11.

[10] Ra’d: 23-24.

[11] Zumer, 10.

[12] Bekare, 153.

[13] Ali Imran: 146.

[14] Trasmeton Et Tirmidhi, Nr. 2399.

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here